حسابداری تعهدی چیست؟
یکی از مباحث که در دوره های حسابداری کاربردی از اهمیت بالایی نیز برخوردار است که و به آن حتما پرداخته خواهد شد، موضوع حسابداری تعهدی می‌باشد.
حسابداری تعهدی دقیقاً روبروی حسابداری نقدی قرار داشته و تنها تفاوت آن ها در زمان ثبت رویدادهای مالی است در چند سال اخیر این نوع حسابداری در شرکتهای خصوصی به شدت مورد توجه قرار گرفته است. به گونه ای که امروزه بیشترین کاربرد را در حسابداری آنها قرار دارد.
هدف از توجه شرکتها به این نوع حسابداری این است که رویدادهای مالی بر اساس تعهد ثبت خواهند شد. به همین خاطر می توان گفت حسابداری تعهدی یک نوع حسابداری مالی می‌باشد که به سازمان ها و نهادها کمک خواهد کرد قبل از دریافت وجه در زمان معاملات، درآمد خود را ثبت نمائید. یعنی بدون توجه به زمان انجام معاملات نقدی درآمد شرکت و سازمان در دفاتر حسابداری ثبت خواهد شد.
به طور کلی می‌توانیم بگوییم دو نوع حسابداری داریم. حسابداری نقدی و حسابداری تعهدی که مطمئنا در زمان آموزش حسابداری کاملا به آن ها پرداخت خواهد شد. تفاوت این دو نوع حسابداری در این می‌باشد که در حسابداری تعهدی بدون در نظر گرفتن زمان انجام معاملات نقدی، درآمد کسب شده ثبت می شوند. اما در حسابداری نقدی این درآمد زمانی ثبت خواهد شد که حتماً تراکنش نقدی انجام شده باشد.
مفهوم حسابداری تعهدی (Accrual Accounting)
همانطر که گفته شد حسابداری تعهدی یکی از مفاهیم مهم حسابداری است و به این معنی است که تمام معاملات و رویدادهای مهم حسابداری در همان زمان وقوع در دفاتر حسابداری ثبت خواهند شد نه زمان دریافت یا پرداخت وجه نقد می‌باشد.
بهتر است بدانید که در حسابداری مهمترین فاکتور در ثبت رویدادهای مالی، زمان می‌باشد، زیرا زمان دریافت و پرداخت هزینه ها و ثبت آن ها می تواند کمک زیادی به مدیران برای مدیریت و کنترل بودجه و همچنین تصمیم گیری های مالی سازمان و شرکت ها می‌باشد.
در آموزش حسابداری تعهدی به کارآموزان آموزش داده خواهد شد که زمانی می توانند درآمدهای یک سازمان را شناسایی و ثبت نمایند که تحقق یا تحصیل شده باشد. البته با این نکته که زمان تحصیل و تحقق درآمد هنگام دریافت یا پرداخت هزینه ها نیست. بلکه زمانی است که درآمد قطعی مشخص شده باشد.
تفاوت حسابداری تعهدی با حسابداری نقدی
توجه داشته باشید که حسابداری تعهدی یک حسابداری استاندارد برای شرکتها محسوب خواهد شد و نقطه مقابل حسابداری نقدی می باشد. در حسابداری نقدی تنها زمان مبادله پول نقد معاملات به رسمیت شناخته خواهند شد. در حالیکه در حسابداری تعهدی هنگام ارائه خدمات به مشتریان حتی زمانی که پول هنوز در بانک نیست به رسمیت شناخته شده و طبق این روش شرکت دریافت کننده کالا و یا خدمات در اعتبار باید مسئولیت را بعد از تاریخ دریافت آن ها گزارش نمایند.
در صورت حساب های عملکرد سود و زیان خالص در نتیجه درآمدهای کسب شده می‌باشد که این نوع از حسابداری جریان نقدی و جریان خروجی دارای بازخورد فوری هستند و اطلاعاتی در مورد دارایی و بدهی یک سازمان در اختیار قرار خواهند داد.
ساختار حسابداری تعهدی برای سازمان هایی که هدف سود آوری ندارند (مانند برخی سازمان های دولتی) وسود معیار مناسبی برای سنجش عملکرد ان ها نیست مناسب نمی باشد. اینکه سیستم حسابداری تعهدی راه حل خوبی برای مسائل تخصیص منابع، هزینه های مشترک میان برنامه ها ارائه نمی کند منجر به اطلاعات نادرست برای استفاده کنندگان گزارش مالی نیز می باشد.
حسابداری نقدی هزینه های غیر نقدی مانند استهلاک را حذف کرده و این در حالی است که حسابداری تعهدی برای بررسی دقیقی و هزینه یابی کامل استفاده خواهد شد. اگر بخواهیم از هزینه هایی مانند استهلاک و امثال ان ها چشم پوشی کنیم می توان گفت که تفاوت بین ارقام حسابداری برمبنای نقدی و تعهدی فقط زمان می‌باشد.
از جمله نارسایی روش حسابداری نقدی عدم امکان ارزیابی عملکرد مدیریت سازمان ها، عدم وجود نظام بودجه بندی جامع مبتنی بر فعالیت ها، عدم ثبت کامل مطالبات و تعهدات و … که نشان دهنده عدم امکان مدیریت نقدینگی و مدیریت هزینه نیز است.
اهمیت حسابداری تعهدی
یکی از استانداردترین روش های حسابداری که اغلب شرکت ها به غیر از شرکت های کوچک قادر می‌باشند تا از آن استفاده نمایند حسابداری تعهدی است، زیرا در این روش زمانی می توان درآمد را ثبت و شناسایی کرد که هنوز مبلغی دریافت یا پرداخت نشده و قرار است در آینده این خدمات ارائه داده شود. در واقع قبل از دریافت یا پرداخت پول، این درآمد حساب خواهد شد. به همین دلیل مدیران شرکت ها و سازمان ها با خیال آسوده تری می توانند تصمیمات مالی را اتخاذ نمایند.
