چرخه حسابداری

چرخه حسابداری :

چرخه حسابداری (Accounting Cycle) فرآیندی چند مرحله‌ای است که در یک بنگاه اقتصادی با هدف ارزیابی و بررسی عملکرد مالی از ابتدا تا انتها انجام می‌شود. این کار در واقع با هدف کاهش خطا در دوره های مالی انجام می شود تا یک صورت مالی کامل و بدون نقص تهیه شود. اگر نمی دانید چرخه حسابداری چیست و با مراحل چرخه حسابداری آشنا نیستید، خواندن این مقاله را به شما پیشنهاد می کنیم.

چرخه حسابداری چیست؟

چرخه حسابداری به چه معناست؟ در پاسخ به این سوال که منظور از چرخه حسابداری چیست، می توان گفت که حسابداری یکی از مهم ترین و کاربردی ترین بخش های یک کسب و کار یا سازمان است. حسابداران با ارائه گزارش های مالی به مدیران کمک می کنند تا بتوانند قبل از تصمیم گیری آنها را بررسی کنند و بهترین تصمیم را برای آینده کسب و کار خود بگیرند.

این گزارش ها در واقع عملکرد کلی سازمان را در سال مالی گذشته نشان می دهد و مدیران می توانند بر اساس این گزارش ها تصمیمات هوشمندانه تری بگیرند. به طور کلی، ارزیابی عملکرد سازمانی شامل مراحل مختلفی است. چرخه حسابداری به اقدامات انجام شده برای ارزیابی عملکرد سازمان در طول یک سال مالی اشاره دارد.

به طور خلاصه چرخه حسابداری فرآیندی چند مرحله ای است که در یک شرکت یا موسسه به منظور ارزیابی عملکرد هر سال مالی و همچنین بررسی وضعیت مالی آن شرکت در پایان سال مالی انجام می شود. چرخه عملیات حسابداری که به طور مستمر در طول هر سال مالی انجام می شود، با هدف بررسی شرایط مجموعه اقتصادی و ارزیابی عملکرد آن در سال مالی گذشته انجام می شود.

مراحل چرخه حسابداری

همانطور که گفتیم چرخه عملیاتی حسابداری شامل مراحل مختلفی است که در مقاله زیر به ترتیب و گام به گام مراحل چرخه حسابداری را بررسی خواهیم کرد:

جمع آوری اطلاعات در مورد رویدادهای مالی
در مرحله اول چرخه سیستم حسابداری، اطلاعات مربوط به رویدادهای مالی جمع آوری می شود. هر یک از انواع فعالیت های مالی در سازمان همراه با مدارکی است که نشان دهنده اتمام فعالیت مذکور باشد. این اسناد تاریخ فعالیت، میزان و ماهیت آن را نشان می دهد. در این مرحله کلیه مدارک جهت استفاده در مراحل زیر جمع آوری می شوند.

اسناد مثبته اسنادی از قبیل قبوض آب و برق، صورتحساب بانکی، فاکتور خرید و فروش و … است که نشان دهنده فعالیت های مالی است. لازم به ذکر است که این اسناد به دو صورت دستی و چاپی قابل تنظیم هستند.

تحلیل تراکنش
مرحله دوم چرخه عملیاتی در حسابداری به تجزیه و تحلیل تراکنش ها و رویدادهای مالی و تدوین اسناد حسابداری مربوط می شود. دارایی های هر سازمان از مجموع بدهی ها و سرمایه آن ایجاد می شود. هر فعالیت مالی در نهایت باعث افزایش یا کاهش دارایی های سازمان می شود.

انجام محاسبات عملی حسابداری دارای پیچیدگی های زیادی است. قبل از ثبت رویدادهای مالی، حسابداران باید ماهیت آنها را ارزیابی کرده و تعیین کنند که آیا هر رویداد دارایی های گروه را کاهش می دهد یا افزایش می دهد. توجه داشته باشید که تعیین ماهیت یک رویداد مالی به عنوان بدهکار یا بستانکار نیازمند دانش و تجربه در زمینه حسابداری است.

ثبت اطلاعات در دفتر روزنامه | چرخه حسابداری

پس از تجزیه و تحلیل معاملات یا به عبارتی پس از تعیین ماهیت اسناد مالی، نوبت به ثبت اطلاعات در مجله می رسد. مجله نوعی سند حسابداری است که به صورت مهر و موم شده توسط اداره ثبت شرکت ها برای هر سازمان ارسال می شود و حاوی اسناد مالی است. در واقع مجله یکی از اسناد معتبر و قابل اعتماد در زمینه حسابداری و مالی است.

ثبت اطلاعات در دفتر کل
پس از ثبت اطلاعات در دفتر روزنامه که به ترتیب تاریخ انجام می شود و با ذکر بدهکار یا بستانکار بودن سند، کلیه رویدادهای مالی باید از دفتر روزنامه به دفتر کل منتقل شود. در این کتاب مانده هر حساب به همراه صورت حساب درج خواهد شد. توجه داشته باشید که انتقال اطلاعات از دفتر مجله به دفتر کل باید بر اساس ضوابط و مقررات اجرای آیین نامه دفاتر مودیان انجام شود.

تهیه تراز آزمایشی
تهیه تراز آزمایشی یکی دیگر از مراحلی است که باید برای تایید صحت اسناد مالی مورد استفاده قرار گیرد و بسیار مهم است. برای این کار، رویدادهای مالی یک دوره واحد باید از مجله به دفتر کل منتقل شود تا صحت نتایج بررسی شود. لازم به ذکر است اولین تراز آزمایشی که قبل از ثبت موارد اصلاحی در پایان سال تهیه می شود، تراز آزمایشی اصلاح نشده نامیده می شود.

اصلاح حساب های وارد شده | چرخه حسابداری

یکی دیگر از مراحل مهم در چرخه حسابداری به اصلاح حساب های وارد شده مرتبط است. در دفتر کل، اصل تطبیق هزینه در حسابداری بیان می کند که هزینه های یک سازمان در هر دوره مالی باید با درآمدهای آن در همان دوره مطابقت داشته باشد. حسابداران سازمانی نیز باید هنگام تهیه گزارش های مالی به این اصل پایبند باشند.

بنابراین در این قسمت از مراحل چرخه حسابداری باید صورت سود و زیان مربوط به کلیه درآمدها و هزینه های سازمان تهیه و در دفاتر حسابداری ثبت شود. با استفاده از این روش می توان کفایت درآمد و هزینه ها را بررسی کرد و از مشکلات احتمالی جلوگیری کرد.

به عنوان مثال اگر هزینه یا محصولی وجود داشته باشد، سند آن در حسابداری ثبت نشده باشد، در این مرحله شناسایی می شود و می توان آن را در دفتر روزنامه و کل شرکت درج کرد. به طور معمول، این عمل ثبت اصلاحی نامیده می شود. لازم به ذکر است عملیات ثبت اصلاحی در پایان هر سال مالی و قبل از تنظیم حساب های نهایی انجام می شود.

تهیه تراز آزمایشی تجدید نظر شده
چرخه هفتم در حسابداری به ایجاد تراز آزمایشی اصلاح شده اختصاص دارد. پس از اعمال اصلاحات لازم در دفتر کل، تراز آزمایشی باید دوباره تهیه شود. تراز آزمایشی تهیه شده در این مرحله را تراز آزمایشی اصلاح شده می گویند زیرا بر اساس اسنادی که اصلاح شده تهیه می شود. این تراز آزمایشی در مراحل بعدی تهیه صورت های مالی استفاده می شود.

تهیه صورتهای مالی
با ادامه آموزش انجام چرخه حسابداری به مرحله تهیه صورت های مالی می رسیم. اسناد حسابداری یکی از مهم ترین و پرکاربردترین صورت های مالی در هر سازمانی است زیرا اطلاعات مهمی را در اختیار ذینفعان قرار می دهد. به عنوان مثال، بسیاری از مدیران ارشد سازمان ها و شرکت ها برای اتخاذ تصمیمات مهم در هر گروه به صورت های مالی تدوین شده مراجعه می کنند تا بتوانند به اطلاعات عمومی تجاری مانند عملکرد سازمان دسترسی داشته باشند.

بنابراین صورت های مالی باید به گونه ای تهیه شود که اطلاعات لازم را به درستی در اختیار ذی نفعان قرار دهد. مهم ترین نکته صورت های مالی این است که این گزارش ها جهت حرکت پول در سازمان را نشان می دهد. به عبارت دیگر، آنها نشان می دهند که چگونه پول وارد تجارت می شود و از چه هدفی برای دستیابی به آن استفاده می شود.

بسته شدن حساب های موقت | چرخه حسابداری

در مراحل بعدی چرخه های حسابداری نوبت به بستن حساب های موقت می رسد. بستن حساب ها در پایان سال برای بستن موجودی تمام حساب های موقت با حساب دائمی ضروری است. پس از آن می توان مانده حساب های دائمی بسته شده را به صورت افتتاحی به سال مالی بعد منتقل کرد. این مراحل با صدور اسناد حسابداری و همچنین ثبت در مجلات و دفاتر عمومی انجام خواهد شد.

تراز آزمایشی نهایی را آماده کنید و حساب های دائمی را ببندید
آخرین مرحله چرخه حسابداری در ایران معمولاً تهیه تراز آزمایشی نهایی و بستن حساب های دائمی است. در این مرحله قبل از بسته شدن حساب های دائمی، فهرستی از این حساب ها در ترازنامه پایانی ثبت می شود. در ادامه می توانید نسبت به بسته شدن نهایی حساب ها اقدام نمایید.

لازم به ذکر است که حساب های دائمی شامل دارایی ها، بدهی ها و وجوه سازمان می باشد. با گذر از چرخه های مختلف حسابداری، مراحل چرخه پردازش اطلاعات حسابداری تکمیل می شود و می توان از گزارش های تهیه شده در این چرخه برای دستیابی به اهداف مختلف سازمان و بررسی عملکرد سازمان طی سال گذشته (سال مالی) استفاده کرد. . .

پیشنهاد ویژه: اگر با انواع حسابداری آشنایی ندارید، پیشنهاد می کنیم ابتدا مقاله انواع حسابداری را مطالعه کنید. ضمناً با مراجعه به صفحه بهترین مقالات رایگان حسابداری می توانید جدیدترین مطالب در زمینه حسابداری را دریافت کنید.

برای آشنایی با فلوچارت چرخه حسابداری با ما همراه باشید.

نمودار چرخه حسابداری

در عکس چرخه حسابداری درج شده در قسمت بالا نمونه ای از نمودار چرخه حسابداری را به صورت خلاصه و کامل مشاهده می کنید.

نمونه هایی از چرخه های حسابداری
در مطالب قبلی توضیحات کامل و جامعی در مورد ترتیب چرخه حسابداری و سوالاتی از قبیل توضیح چرخه حسابداری به چه معناست و یا مراحل چرخه حسابداری چیست مطرح شده است. در ادامه در مورد نمونه هایی از چرخه های حسابداری یک شرکت خدماتی، چرخه حسابداری صنعتی، تجاری، تولیدی و … صحبت خواهیم کرد.

چرخه حسابداری برای شرکت های خدماتی

معمولاً نتایج عملیات حسابداری هر شرکت در دفاتر مربوط ثبت می شود و از این رو صورت های مالی این شرکت ها نیز تهیه می شود. در مشاغل خدماتی برای تهیه صورت های مالی باید کلیه فعالیت ها اعم از درآمدها و هزینه ها ثبت و نگهداری شود. در قسمت زیر چرخه حسابداری شرکت خدماتی تشریح می شود:

سرمایه گذاری اولیه صاحب(ها) کسب و کار
خرید ملک
ارائه خدمات به صورت نقدی و اعتباری
دریافت هزینه برای خدمات ارائه شده
هزینه های کسب و کار را بپردازید
حذف مالک(های) کسب و کار
سرمایه گذاری مجدد صاحب(ها) کسب و کار
وام های دریافتی شرکت
پیشرفت ها
دریافت مدارک در ازای ارائه خدمات
بسته شدن حساب های موقت
تهیه تراز آزمایشی
تهیه صورتهای مالی

چرخه حسابداری یک شرکت تولیدی

چرخه حسابداری یک شرکت تولیدی به این صورت است که در شرکت های تولیدی و همچنین شرکت های خدماتی باید فعالیت های انجام شده در حین جمع آوری اسناد ثبت و نگهداری شود. در چرخه حسابداری یک شرکت تولیدی، علاوه بر سرمایه گذاری اولیه و خرید دارایی های ثابت، خرید مواد اولیه، موجودی محصولات آماده فروش، بهای تمام شده کالای فروش رفته و … هزینه ها و درآمدها باید ثبت شود.

همانطور که در چرخه های اصلی حسابداری گفتیم، اشاره کردیم که چرخه حسابداری شرکت تولیدی نیز با جمع آوری و ثبت اسناد در طول دوره و در پایان سال مالی پایان می یابد تا در نهایت حساب ها بسته شود.

چرخه حسابداری تجاری
چرخه کامل حسابداری شرکت های بازرگانی تفاوت چندانی با سایر شرکت ها ندارد زیرا تفاوت اصلی شرکت ها در نوع فعالیت آنهاست. تکمیل چرخه حسابداری در موسسات تجاری مانند چرخه خرید در حسابداری، چرخه بنگاه های تولیدی و خدماتی با جمع آوری اسناد و مدارک، تجزیه و تحلیل آنها و ثبت حسابداری آغاز می شود. در سال مالی شرکت های تجاری، چرخه حسابداری تجاری شامل مراحل زیر است:

تهیه صورت سود و زیان
تهیه صورت سرمایه
تهیه ترازنامه
آماده سازی تراز پایانی
پیشنهاد ویژه: برای دانلود رایگان اسناد حسابداری می توانید روی لینک کلیک کنید.

چرخه حسابداری فروش

انواع شرکت های تولیدی، خدماتی و بازرگانی دارای بخش فروش برای فروش محصولات یا خدمات خود هستند. در برخی از کسب و کارها یا سازمان های کوچک، تنها یک نفر مسئول فروش است، در حالی که در شرکت های بزرگتر ممکن است چند نفر باشند. مراحل چرخه حسابداری فروش (چرخه فروش در حسابداری) به شرح زیر است:

ثبت درخواست فروش
ثبت فاکتور فروش
قرارداد فروش
ثبت فاکتور فروش
بازگشت فروش
ثبت اسناد حسابداری فروش
چرخه حسابداری انبار
از آنجایی که مقدار قابل توجهی از مواد اولیه و دارایی های خریداری شده در انبار نگهداری می شود، چرخه حسابداری انبار به عنوان یکی از اساسی ترین و مهم ترین پایه های هر کسب و کار شناخته می شود. در هر نوع کسب و کاری، کارگر انبار باید اطلاعات دقیقی از مقدار مواد و کالاهای ورودی و خروجی به انبار داشته باشد.

بنابراین ثبت دقیق و به موقع کلیه کالاهای ورودی و خروجی یکی از مهمترین وظایف انباردار محسوب می شود. حسابداری انبار در واقع مجموعه ای از فرآیندهایی است که به منظور تعیین قیمت اسناد وارداتی و صادراتی از انبار انجام می شود.

پیشنهاد ویژه: یکی از مهمترین وظایف حسابداران تهیه دفاتر حقوقی است که باید با دقت کامل نوشته شود. اگر می خواهید اصول تنظیم اسناد حقوقی را بدانید حتما مقاله تنظیم اسناد حقوقی چیست را مطالعه کنید. همچنین می توانید با مراجعه به صفحه آموزش نویسندگی موسسه حقوقی از صفر تا صد این کار را بیاموزید.

نمونه ای از چرخه های حسابداری یک شرکت

همانطور که در مورد تعریف چرخه حسابداری اشاره کردیم، چرخه حسابداری شامل مراحلی مانند جمع آوری، پردازش و گزارشگری اطلاعات مالی است. به طور کلی، نمونه هایی از مراحل چرخه حسابداری یک شرکت در یک شرکت تجاری فرضی شامل مواردی است که در تصویر زیر نشان داده شده است:

فعالیت های مورد نیاز در سال مالی:

مجموعه اسناد
تجزیه و تحلیل اسناد خوب
ثبت اسناد حسابداری
ثبت وقایع مالی
انتقال اقلام
فعالیت های اجباری در پایان هر ماه:

برداشت مانده حساب دفتر کل
فعالیت های مورد نیاز در پایان سال مالی:

تهیه صورت سود و زیان
تهیه صورت سرمایه
تهیه ترازنامه
آماده سازی تراز پایانی
چرخه دریافت و پرداخت در حسابداری
چرخه دریافت و پرداخت در حسابداری به عملیات حسابداری گفته می شود که در آن حساب های بانکی، وجوه و حقوق و دستمزد شرکت درگیر است. به عبارت دیگر، هنگام دریافت و پرداخت حسابداری، یک طرف درگیر حساب های بانکی، حقوق و یا وجوه شرکت می شود.

چرخه حسابداری حساب مستقل وجوه اختصاصی چگونه است؟

منظور از چرخه حسابداری حساب مستقل وجوه اختصاصی، می توان گفت که هر حساب مستقل دارای یک واحد مالی و حسابداری مستقل با مجموعه ای از حساب های متوازن است که در آن وجوه نقد و سایر دارایی ها، بدهی ها، پس انداز و… منابع و مصارفی که به منظور اجرای فعالیتها و عملیات خاص یا دستیابی به اهداف معین طبق قوانین و مقررات تفکیک شده است ثبت می شود.

پیشنهاد ویژه: اگر می خواهید اطلاعات بیشتری در مورد حسابداری نقدی کسب کنید، پیشنهاد می کنیم مقاله حسابداری نقدی را مطالعه کنید.

چرخه حسابداری حقوق و دستمزد

چرخه حسابداری مدیریت منابع انسانی و حقوق و دستمزد به مجموعه ای از فعالیت های تجاری و عملیات پردازش داده های مرتبط و مدیریت موثر نیروی کار شرکت اشاره دارد. چرخه مدیریت منابع انسانی و حقوق و دستمزد از مجموعه‌ای برگشت‌پذیر از فعالیت‌های تجاری و عملیات مرتبط تشکیل شده است که در چارچوب مدیریت اثربخش نیروی کار پردازش می‌شوند. مهمترین وظایف انجام شده در چرخه حسابداری حقوق و دستمزد به شرح زیر است.

آموزش و استخدام کارکنان جدید
تخصیص فرصت های شغلی
پاداش (حقوق اضافی)
آموزش و تمرین
خروج کارکنان (اختیاری یا غیرارادی)
ارزیابی عملکرد
چرخه درآمد در حسابداری
چرخه درآمد در حسابداری به عنوان یک فرآیند مهم در حسابداری تجاری و مدیریت مالی، شامل مراحل تولید، فروش و پرداخت درآمد می باشد. چرخه درآمد به شرکت اجازه می دهد تا عملکرد مالی خود را بررسی کند و از منابع خود برای رشد و پایداری بهینه استفاده کند.

چرخه هزینه های حسابداری

چرخه مخارج در حسابداری شامل فرآیندهایی مانند خرید مواد اولیه، کالاها، خدمات، ملزومات، دارایی های ثابت و سایر دارایی ها و همچنین پرداخت قیمت آنها می شود. لازم به ذکر است که این چرخه به مواردی مانند زمان و مبلغ سفارش اولیه یا سفارش کالای مورد نیاز، عملکرد فروشنده مانند تحویل به موقع و کیفیت، صحت فاکتورهای فروشندگان، امکان استفاده از تخفیف برای خرید مربوط می شود. ، برنامه ریزی پرداخت های نقدی و اثربخشی دایره خرید را نیز اطلاع می دهد.

زمان چرخه حسابداری

تا اینجا در مقاله با مفهوم چرخه حسابداری و ترتیب آن آشنا شدید. اکنون شما را با زمان چرخه حسابداری آشنا می کنیم. به طور کلی، اجزای چرخه حسابداری در طول سال مالی تکرار می شوند و تکرار چرخه حسابداری باید به ترتیب انجام شود.

به طور کلی چرخه حسابداری مالی در دو دوره انجام می شود، یک بار در طول دوره و بار دوم در پایان دوره مالی. پس از پایان هر سال مالی، اسناد حسابداری باید بایگانی شوند تا بعداً به آنها دسترسی داشته باشید. ضمناً خلاصه پرونده شخصی کارکنان سازمان نیز باید بایگانی شود.

چرخه عمر حسابداری
چرخه عمر حسابداری یکی از مفاهیم مورد استفاده در سیستم های حسابداری است. این مفهوم بیش از 70 سال است که مورد استفاده قرار می گیرد و شامل هزینه های متحمل شده برای تولید و عرضه محصولات می شود. مدیران برای تصمیم گیری بهتر در مورد قیمت گذاری محصول به عواملی مانند هزینه های چرخه عمر محصول نیاز دارند.

سوالات متداول

تعریف چرخه حسابداری چیست؟
چرخه حسابداری تعریف بسیار روشنی دارد. به طور کلی، ارزیابی عملکرد سازمانی شامل مراحل مختلفی است. چرخه حسابداری به اقدامات انجام شده برای ارزیابی عملکرد سازمان در طول یک سال مالی اشاره دارد.

مراحل چرخه حسابداری را نام ببرید.
در پاسخ به این سوال که چرخه حسابداری از چه مواردی تشکیل شده است، باید گفت که چرخه حسابداری دارای مراحل خاصی است که در این مقاله هر یک از مراحل آن را به تفصیل توضیح داده ایم.

آخرین مرحله در چرخه حسابداری چیست؟
اگر می خواهید بدانید آخرین مرحله چرخه حسابداری چیست، باید بدانید که آخرین مرحله از چرخه حسابداری مربوط به تهیه تراز آزمایشی نهایی و بسته شدن حساب های دائمی است. در این مرحله قبل از بستن حساب های دائمی، فهرستی از این حساب ها در ترازنامه پایانی ثبت می شود.

برای مطالعه بیشتر : خدمات ارزیابی ریسک

آموزش حسابداری