صورت سود و زیان چند مرحله‌ای
واحدهای تجاری معمولاً از یکی از دو شکل صورت سود (تک مرحله ای یا چند مرحله ای) استفاده می کنند. در این درس نحوه تهیه صورت سود و زیان در واحدهای تجاری را توضیح می دهیم.
گردش مالی | صورت سود و زیان چند مرحله‌ای
در ابتدای صورت سود و زیان چند مرحله ای، درآمد گزارش می شود. سپس، حساب‌هایی که فروش را کاهش می‌دهند، از جمله حساب بازده و سهمیه فروش و حساب تخفیف فروش نقدی، از فروش کسر می‌شوند تا به فروش خالص برسد.
در تصویر زیر گردش مالی فروشگاه سیمرغ را در صورت سود و زیان در چند مرحله نشان داده ایم که مبالغ آن از تراز آزمایشی اصلاح شده پایان مهرماه به دست می آید.
سود ناخالص | صورت سود و زیان چند مرحله‌ای
در مقالات گذشته آموختید که حسابداری برای تعیین سود ناخالص باید بهای تمام شده کالای فروخته شده را از درآمد کسر کنیم. برای محاسبه حاشیه ناخالص به جای گردش مالی از میزان فروش خالص استفاده می کنیم.
سود ناخالص فروشگاه سیمرغ بر اساس داده های فروش تصویر فوق (فروش خالص 460.000.000 ریال) و بهای تمام شده کالای فروخته شده در سامانه موجودی دائمی (با فرض 316.000.000 ریال) ریال سود ناخالص فروشگاه سیمرغ معادل 144.000 ریال می باشد. برای انجام آن محاسبه آن در تصویر زیر نشان داده شده است.
نسبت سود ناخالص :
( صورت سود و زیان چند مرحله‌ای )
سود ناخالص یک شرکت را می توان به صورت درصد نیز بیان کرد که به آن نرخ سود ناخالص می گویند.
برای بدست آوردن نسبت سود ناخالص، مقدار سود ناخالص را بر فروش خالص تقسیم می کنیم. برای فروشگاه سیمرغ نرخ سود ناخالص 31.3 درصد است، روش محاسبه در تصویر زیر نشان داده شده است.
تحلیلگران عموماً نسبت حاشیه ناخالص را مفیدتر از حاشیه ناخالص می دانند. این نسبت نشان دهنده رابطه (کیفی) معنی دار تری بین فروش خالص و حاشیه ناخالص است.
به عنوان مثال، سود ناخالص 1,000,000,000 ریال ممکن است چشمگیر به نظر برسد. اما اگر حاشیه ناخالص تنها 7 درصد از گردش مالی را نشان دهد، چندان چشمگیر نیست.
نسبت سود ناخالص نشان می دهد که چند درصد از فروش خالص سود ناخالص ایجاد کرده است.
سود ناخالص معیاری برای کل سود یک شرکت نیست زیرا هزینه های عملیاتی کسر نمی شود. با این حال، مدیران و سایر ذینفعان به دقت بر میزان و تکامل حاشیه ناخالص نظارت دارند. آنها سود ناخالص سال جاری را با مقادیر گزارش شده در سال های گذشته مقایسه می کنند.
آنها همچنین نرخ سود ناخالص واحد را با شرکت های رقیب و نرخ متوسط صنعت مقایسه می کنند. چنین مقایسه هایی اطلاعاتی را در مورد اثربخشی عملکرد خرید و فروش واحد تجاری نشان می دهد.
هزینه های عملیاتی و سود عملیاتی ).
( صورت سود و زیان چند مرحله‌ای ) هزینه های عملیاتی قسمت بعدی صورت سود و زیان چند مرحله ای برای محاسبه سود خالص واحد تجاری است. هزینه های عملیاتی هزینه هایی است که برای ایجاد درآمد از فروش انجام می شود.
این هزینه ها در واحدهای تجاری و خدماتی مشابه است.
گاهی اوقات واحدهای تجاری برای ارائه اطلاعات اضافی، هزینه های عملیاتی را به هزینه های فروش و اداری تفکیک می کنند.
هزینه های فروش شامل مواردی مانند حقوق کارکنان فروش، تبلیغات و حمل و نقل است.
هزینه های اداری شامل مواردی مانند هزینه های بیمه، هزینه های آب و برق و هزینه های حسابرسی می باشد.
هزینه های عملیاتی معمولاً شامل موارد زیر است:
هزینه حقوق و دستمزد
هزینه استهلاک
هزینه انرژی (آب، برق، گاز و سوخت)
هزینه تبلیغات
هزینه بدهی های بد
هزینه های حمل و نقل
سایر هزینه ها
