چگونه صورتهای مالی حسابداری را تحلیل کنیم؟
تجزیه و تحلیل صورتهای مالی شامل ارزیابی سه ویژگی یک بنگاه اقتصادی است که عبارتند از:
الف) نقدینگی
ب) سودآوری
ج) توانایی پرداخت بدهی
هر کدام از این ویژگی ها جایگاه و اهمیت خود را دارند. به عنوان مثال، قدرت «نقدینگی» یک شرکت برای بانکی که مایل به بازپرداخت وام به آن شرکت است مهم است، زیرا نشان دهنده توانایی وام گیرنده برای انجام تعهدات خود در زمان سررسید است. از سوی دیگر، برای طلبکاران بلندمدت مانند دارندگان اوراق قرضه؛ “سودآوری” و قدرت “پرداخت بدهی” در یک کسب و کار مهم هستند زیرا توانایی کسب و کار را برای بقای بلند مدت نشان می دهند. علاوه بر این، سهامداران شرکت به سودآوری شرکت و توانایی آن در پرداخت بدهی توجه دارند و می خواهند امکان پرداخت سود سهام و رشد بالقوه سهام خود را ارزیابی کنند
چگونه صورتهای مالی حسابداری را تحلیل کنیم؟ | چرا به تحلیل مقایسه ای صورت های مالی نیاز داریم؟
هر یک از عناصر ارائه شده در صورت های مالی بسیار مهم است. به عنوان مثال، وقتی شرکتی مبلغ 800 میلیون ریال وجه نقد را در ترازنامه خود گزارش می دهد، متوجه می شویم که در تاریخ ترازنامه، معادل این مبلغ در تراز حساب شرکت وجود داشته است، اما متوجه این موجودی نمی شویم. در طول سال افزایش یافته است. آیا میزان آن برای نیاز شرکت کافی است یا خیر؟!
برای به دست آوردن چنین اطلاعاتی، لازم است مبالغ نقدی با سایر داده های صورت های مالی مقایسه شود. این مقایسه بر اساس مبانی مختلفی است که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت.
– مبنای مقایسه صورتهای مالی: ( چگونه صورتهای مالی حسابداری را تحلیل کنیم؟ )
1- مبانی مقایسه درون شرکتی:
بر این اساس یک قلم مالی یا رابطه مالی درون شرکت برای سال جاری با سال یا سال های قبل مقایسه می شود. به عنوان مثال، شرکت مذکور می تواند موجودی نقدی خود در پایان سال جاری را با موجودی پایان سال قبل مقایسه کند تا متوجه شود که آیا افزایش یا کاهش یافته است. همچنین این شرکت می تواند درصد وجه نقد را به کل دارایی های جاری با این درصد سال های گذشته مقایسه کند. مقایسه های درون شرکتی برای مشاهده و کشف تغییرات در روابط مالی و همچنین روندهای قابل توجه مفید است.
2- مبنای مقایسه با میانگین بخش:
بر این اساس، یک قلم یا رابطه مالی در یک شرکت با میانگین صنعت مقایسه می شود. به عنوان مثال، سود خالص یک شرکت با میانگین سود خالص تمام شرکت های آن صنعت مقایسه می شود. این مقایسه اطلاعات خوبی در مورد عملکرد نسبی شرکت در مقایسه با صنعت به ما می دهد.
3- مبنای مقایسه بین شرکتها:
بر این اساس، یک اقلام مالی یا رابطه در یک کسب و کار با همان اقلام مالی یا رابطه در یک یا چند کسب و کار دیگر مقایسه می شود. این مقایسه بر اساس اطلاعات مالی و حسابداری منتشر شده توسط این شرکت ها است. مقایسه بین شرکت ها در تعیین موقعیت رقابتی شرکت بسیار مفید است.
ابزارهای تجزیه و تحلیل صورتهای مالی: | چگونه صورتهای مالی حسابداری را تحلیل کنیم؟
ابزارهای مختلفی برای ارزیابی داده های صورت های مالی استفاده می شود. انواع معمول این ابزار عبارتند از:
تحلیل افقی/تحلیل روند: مجموعه ای از داده های صورت های مالی در یک دوره زمانی مورد ارزیابی قرار می گیرد که هدف آن تعیین افزایش یا کاهش داده ها در طول دوره مالی است.
تحلیل افقی عمدتاً در مقایسه های درون شرکتی استفاده می شود. دو ویژگی صورت های مالی این مقایسه را تسهیل می کند.
1) صورتهای مالی پایه به صورت مقایسه ای و حداقل برای دو سال ارائه می شود.
2) خلاصه ای از داده های مالی برای یک دوره 5 تا 10 ساله در یادداشت های صورت های مالی ارائه شده است.
تحلیل عمودی/تحلیل مقیاس برابر: دادههای هر عنصر صورتهای مالی به صورت درصدی نسبت به ارزش پایه ارزیابی میشوند. به عنوان مثال در ترازنامه می گوییم دارایی های جاری 25 درصد از کل دارایی ها را تشکیل می دهد. تحلیل عمودی در مقایسه های درون شرکتی و بین شرکتی استفاده می شود.
تحلیل نسبت: رابطه بین عناصر منتخب داده های صورت های مالی بیان می شود. یک “نسبت” بیانگر رابطه ریاضی بین یک مقدار و مقدار دیگر است که به صورت نرخ یا نسبت ساده بیان می شود.
در همه انواع این مقایسه ها از تحلیل نسبت نیز استفاده می شود. علاوه بر این، هنگام تجزیه و تحلیل صورتهای مالی پایه، نسبتها میتوانند برای ارزیابی نقدینگی، سودآوری و پرداخت بدهی مورد استفاده قرار گیرند.
برای مطالعه بیشتر : دادرسی مالیاتی چیست؟