حسابداری نقدی چیست :
حسابداری بر مبنای نقدی یکی از روش های حسابداری است که در آن درآمد و هزینه تنها در صورت دریافت یا پرداخت وجه نقد ثبت می شود. این روش برای مشاغل کوچک و مشاغل تازه تاسیس مناسب است. اما در عین حال این روش دارای محدودیت هایی است که به این معنی است که وضعیت مالی شرکت به صورت واقعی نمایش داده نمی شود. در ادامه این مقاله به این خواهیم پرداخت که حسابداری نقدی چیست و برای کدام مشاغل مهم است.
حسابداری نقدی چیست و چه کاربردی دارد؟
در حسابداری نقدی زمان تحقق درآمدها یا هزینه ها در نظر گرفته نمی شود. به عنوان مثال، اگر کالایی را در ماه ژوئن فروختید و پول را در ماه جولای دریافت کردید، درآمد شما در ماه جولای تحت حسابداری نقدی ثبت می شود. این روش برای مشاغل کوچک یا ساده که جریان نقدینگی کمی دارند و اکثر معاملات آنها به صورت نقدی انجام می شود مناسب است.
اما این روش وضعیت مالی واقعی آنها را برای کسب و کارهای بزرگ یا پیچیده که موجودی نقدی و غیرنقدی زیادی دارند و بیشتر معاملات آنها به صورت اعتباری انجام می شود، نشان نمی دهد. بنابراین، کسبوکارها معمولاً از حسابداری تعهدی استفاده میکنند که در آن درآمد یا هزینهها بدون توجه به زمان دریافت یا پرداخت وجه نقد، هنگام کسب ثبت میشوند.
مبنای نقدی تعدیل شده
حسابداری نقدی تعدیل شده یک روش حسابداری است که بین حسابداری نقدی و حسابداری تعهدی قرار دارد. در این روش برخی درآمدها و هزینه ها به صورت نقدی و برخی دیگر به صورت تعهدی ثبت می شود.
این روش برای مشاغلی مناسب است که می خواهند ضمن استفاده از دقت حسابداری تعهدی از سادگی حسابداری نقدی بهره مند شوند. به عنوان مثال، شرکتی که از حسابداری نقدی تعدیل شده استفاده می کند ممکن است درآمدهای خود را به صورت نقدی و هزینه های پرسنلی خود را به صورت تعهدی ثبت کند.
نمونه ای از حسابداری نقدی
مثلاً فرض کنید شرکت الف در 24 مهر 1402 برای شرکت ب 10 میلیون تومان فاکتور صادر کرده است اما این فاکتور را در 24 آبان 1402 دریافت می کند در این صورت شرکت الف بر اساس حسابداری نقدی درآمد خود را ثبت می کند. در 15 نوامبر 1402. زیرا پول را در آن تاریخ دریافت کرد.
تفاوت روش حسابداری نقدی و حسابداری تعهدی
( حسابداری نقدی چیست ) روش حسابداری نقدی و حسابداری تعهدی دو روش مختلف برای شناسایی و ثبت درآمد و هزینه های یک کسب و کار هستند. تفاوت اصلی این دو روش در زمان ثبت تراکنش ها است. در روش نقدی حسابداری درآمد یا هزینه تنها در صورت دریافت یا پرداخت وجه نقد ثبت می شود.
اما در روش تعهدی زمانی که کسب و کار حق دریافت یا پرداخت را دارد بدون توجه به مبادله نقدی درآمد یا هزینه ثبت می شود. این روش از اصل تطبیق پیروی می کند که در آن درآمدها و هزینه های مربوط به یک دوره در همان دوره شناسایی می شوند.
مثال مقایسه حسابداری تعهدی با حسابداری نقدی
فرض کنید شرکت الف در 15 خرداد 1400 پروژه ای را به شرکت ب بفروشد و در 24 تیر 1400 مبلغ 100 میلیون تومان دریافت کند، علاوه بر این شرکت الف در 24 خرداد 1400 مبلغی بالغ بر 50 میلیون تومان برای خرید کالا پرداخت کرده است از شرکت C.
اگر شرکت الف از حسابداری نقدی استفاده کند، در 24 خرداد 1400 هیچ درآمد و هزینه ای ثبت نمی کند، اما در 24 تیر 1400، 100 میلیون تومان درآمد و 50 میلیون تومان هزینه ثبت می کند. بنابراین سود خالص شرکت الف در 24 تیر 1400 معادل 50 میلیون تومان خواهد بود.
اما اگر شرکت الف از حسابداری تعهدی استفاده کند، در 24 خرداد 1400، 100 میلیون تومان درآمد و 50 میلیون تومان هزینه ثبت می کند. بدین ترتیب سود خالص شرکت الف در 24 خرداد 1400 معادل 50 میلیون تومان خواهد بود. در 15 جولای 1400، شرکت الف فقط وجه نقد دریافت و پرداخت می کند، اما هیچ درآمد و هزینه ای ثبت نمی کند.
این مثال نشان می دهد که روش های حسابداری نقدی و تعهدی می تواند اثرات متفاوتی بر نتایج و وضعیت مالی شرکت داشته باشد.
کسب و کارهای مناسب برای استفاده از حسابداری نقدی
( حسابداری نقدی چیست ) حسابداری بر مبنای نقدی دارای مزایایی مانند سادگی، راحتی، کاهش هزینه های حسابداری و نمایش جریان های نقدی واقعی است که برای مشاغل کوچک مناسب خواهد بود. اما این روش برای شرکت های بزرگ قابل استفاده نیست. زیرا امکان تطبیق درآمد و هزینه های مربوط به آن وجود ندارد و نمی تواند وضعیت مالی شرکت را به طور کامل و دقیق نشان دهد.
برخی از مشاغلی که می توانند از حسابداری نقدی استفاده کنند عبارتند از:
مشاغلی مانند آرایشگاه ها یا کافه ها که تعداد کمی مشتری دارند و فروش آنها عمدتاً به صورت نقدی است.
شرکت هایی مانند شرکت های مشاوره تامین کنندگان کمی دارند و خریدها عمدتا به صورت نقدی انجام می شود.
مشاغلی مانند فریلنسر یا معلم که نیازی به گزارشگری مالی دقیق و دقیق ندارند و صرفاً می خواهند موجودی نقدی خود را مدیریت کنند.
خلاصه
حسابداری بر مبنای نقدی یکی از دو روش اصلی حسابداری است که درآمد و هزینه ها را بر اساس زمان مبادله وجه نقد شناسایی و ثبت می کند. این روش برای مشاغل کوچک مناسب است و مزایایی نیز دارد. اما یک روش جایگزین برای حسابداری نقدی وجود دارد که حسابداری تعهدی است که درآمدها و هزینه ها را بر اساس زمان وقوع آنها شناسایی و ثبت می کند که معمولاً برای مشاغل بزرگتر مناسب است.
برای مطالعه بیشتر : نحوه ثبت اسناد دریافتنی و پرداختنی در حسابداری