عیدی سنوات :
چه کارمند باشیم و چه کارگر، اگر به فیش های حقوقی خود دقت کنیم، قطعاً عبارت پایه سنوات یا حق سنوات را می‌بینیم. حق سنوات یکی از قانون‌های وزارت کار است که به صورت سالیانه و یا در پایان همکاری با شرکت (تغییر شغل یا بازنشستگی) پرداخت می شود. شاید مطلع نباشید که کارفرما برایمان حق سنوات رد می نماید یا نه؟ مقدار سنوات چقدر است؟ شاید باید پرسید که آیا کارگران قراردادی و روزمزد هم باید مستمری بگیرند؟ برای اطلاع از کلیه حقوق و حقوق مربوط به سابقه و سنوات خدمت و اطلاع از میزان غرامت پایان خدمت یا سنوات خدمت به چه کسانی اعطا می شود، باید اطلاعات زیر را داشته باشید:
درباره عیدی سنوات بیشتر بدانید :
بر اساس قانون کار کشور هر کارفرمایی باید میزان مشخصی از حقوق را به کارگران و کارمندان خود پرداخت نماید. به‌طور کلی مبلغ پایه‌ای حقوق هم مجموعه‌ای از همه یا بعضی از موارد زیر می باشد:
- حق مسکن؛
- حق اولاد؛
- اشتغال خارج از مرکز؛
- حق ایاب‌و‌ذهاب؛
- نوبت کاری؛
- کشیک؛
- جذب؛
- فوق‌العادگی شرایط نامطلوب آب‌و‌هوایی؛
- محل خدمت.
ضمناً در محاسبه حقوق و مزایا معمولاً پرداخت‌های فرعی هم می باشند. مبلغ این پرداخت‌ها درصدی از مقدار پایه حقوق دریافتی می باشد.
عیدی سنوات |مبلغ حقوق اصلی روی کدام پرداخت های کارفرما تاثیر گذار خواهد بود؟
اقلام اصلی پرداخت که میزان آنها مستقیماً به مبلغ دریافتی بستگی دارد عبارتند از:
اضافه کاری؛
کسر کار؛
سنوات خدمت؛
طلب مرخصی؛
افزایش حقوق
به غیر از این موارد، اکثر کارکنان مزایای نقدی یا غیر نقدی دیگری از کارفرما دریافت می کنند. مزایا به طور کلی به عنوان مزایای مستمر یا مزایای غیر مستمر پرداخت می شود.
عیدی سنوات | مزایای مستمر و غیر مستمر چیست؟
همانطور که از نام آنها پیداست. مزایای مستمر به صورت روتین و منظم پرداخت می شود و مبلغ آن در فیش حقوقی ثبت می شود. اما مزایای غیر مستمر به دلایلی مانند مناسبت های خاص یا عملکرد خاص کارکنان پرداخت می شود. به عبارت دیگر مزایای غیر مستمر دائمی نیستند و پرداخت آن به تصمیم کارفرما به ویژه در مورد پاداش بستگی دارد. اما این پاداش ممکن است جزو پاداش های اجباری مقرر در قانون کار و حقوق وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی باشد. مثلاً در زمان بازنشستگی (تعدیل مجدد نیروها)، فوت، از کارافتادگی و … مبلغی به نام مستمری به عنوان پاداش به کارگران و کارمندان پرداخت شود.
حق سنوات چیست؟
حق سنوات پاداشی می باشد که پایان هر سال، پایان هر قرارداد یا پایان همکاری باید از طرف کارفرما برای کارگران مشمول قانون کار واریز گردد. به حق سنوات مزایای پایان خدمت یا مزایای پایان کار هم گفته خواهد شد. مبلغی معادل یک ماه آخرین مزد دریافتی شخص می باشد که در ازای هر یک سال، یک ماه محاسبه گشته و در زمان اتمام کار کارگر، به او تعلق خواهد گرفت.
بنابراین درواقع حق سنوات فقط برای اشخاصی که بیمه اجباری تامین اجتماعی می باشند محاسبه خواهد شد و به بیمه مشاغل آزاد تعلق نخواهد گرفت .
تفاوت حق سنوات و پایه سنوات چیست؟
حق سنوات درواقع بخشی از تسهیلات و پاداش‌هایی می باشد که وزارت کار پرداخت آن برای اشخاص شاغل را اجباری نموده تا کمی دریافتی سالانه آنها را بالا ببرد و هزینه‌هایشان را جبران نماید. حق سنوات بیشتر مواقع در پایان سال کاری یا بعد از تمام شدن قرارداد به کارگر پرداخت می‌گردد. اما پایه سنوات مبلغی می باشد که ماهانه روی حقوق اشخاص که بیش از یک سال سابقه کار داشته باشند حساب می‌گردد. پایه سنوات به‌نوعی باعث خواهد شد تا مبلغ دریافتی کارگر را با توجه به میزان سابقه او محاسبه نمایند.
طرح طبقه بندی مشاغل چگونه اجرا می‌شود؟
بر اساس طرح طبقه‌بندی مشاغل کارکنان مشمول قانون کار، تمام کارکنان و شاغلان در قسمت های گوناکون کارگاهی و آموزشی و اداری باید براساس میزان سوابق کاری، تحصیلات دانشگاهی، تخصص و … در گروه‌های شغلی متنوع شغلی بیست‌گانه دسته‌بندی گردند. در نهایت هم پرداخت مزد شغل و مزد سنوات آنها با توجه به همین شناسنامه شغلی برای اشخاص محاسبه می‌گردد. همه ی اشخاصی که دارای وظایف و سطح مسئولیت‌های شغلی یکسانی می باشند در یک گروه قرار خواهند گرفت و حقوق برابری دریافت می‌نمایند. فرقی هم نخواهد کرد که نیروی دائمی مجموعه باشند یا نیروی موقت و فصلی. این طرح تنها شامل حال کارگران نخواهد شد، بلکه وزارت آموزش‌و‌پرورش هم موظف شده تا طرح مذکور را در قالب طرح طبقه‌بندی مشاغل معلمان کشور اجرا نماید.
در جدول گروه بیست‌گانه شغل‌ها با توجه به پیچیدگی و مهارت‌های مورد نیازشان ضرایب بیشتری دریافت خواهند کرد. هرچقدر هم شخص سابقه و تجربه بیشتری داشته باشد گروه شغلی‌اش، بالاتر خواهد رفت. در اصل این قانون کمک خواهد کرد تا هر شخصی با داشتن سابقه بیشتر، تحصیلات مرتبط یا ادامه تحصیل و گرفتن مدرک تحصیلی بالاتر بتواند ارتقاء شغلی خودش را تضمین نماید . البته همچنان پایین‌ترین حقوق همان دستمزدی می باشد که هرسال توسط وزارت کار تعیین می‌گردد.
عیدی و سنوات به چه کسانی تعلق می گیرد؟
کلیه کارگاه هایی که قانون کار را در بر می گیرند باید در پایان کار با گروه یا در پایان سال کاری به تناسب کار، حقوق سالانه کارگران را پرداخت کنند. بسیاری از مردم می پرسند که آیا کار کمتر از یک سال باعث سال ها می شود؟ بله حتی اگر کارگری کمتر از یک سال سابقه کار حرفه ای داشته باشد بر اساس تعداد روزهای کاری از ارشدیت بهره مند می شود. برای آشنایی بیشتر با عیدی کارگران سال 1402، مقاله «میزان عیدی کارگران در سال 1402: قوانین، تغییرات و نحوه محاسبه» را مطالعه کنید.
از آنجایی که بسیاری از شرکت ها پس از بازنشستگی یا پایان کار، سنوات را به صورت یکجا پرداخت می کنند، داشتن سنوات پس انداز خوبی برای روزهای بازنشستگی است، اما متاسفانه این روزها کفاف هزینه های بسیاری از بازنشستگان را نمی دهد. پیشنهاد می کنیم برای داشتن پس انداز و آرامش بیشتر از بیمه عمر استفاده کنید.
عیدی و سنوات روزهای مرخصی یا بیماری چه می‌شود؟
در صورت تایید دلیل توسط سازمان تامین اجتماعی، مرخصی و ایام مرخصی باید به کارگر یا کارمند پرداخت شود. یعنی حتی در صورت استفاده از دو ماه مرخصی استعلاجی (با موافقت سازمان)، این روزها جزء سوابق کار و بازنشستگی می شود و باید مزایایی مانند پاداش مرخصی و استعلاجی پرداخت شود.
حق سنوات کارگران غیررسمی چیست؟
حق سنوات برای کارگران و کارمندان رسمی و غیررسمی مثل هم می باشد. حتی اگر شخصی از طریق شرکت‌های پیمانکاری برای مجموعه‌ای کار نماید، باید سنوات دریافت نماید. همینطور برای کارگران ساعتی و نیمه‌وقت هم بر اساس میزان کارشان، سنوات تعیین گردد. البته معیار محاسبه حق سنوات این دسته از کارگران، میانگین حقوق دریافتی آنها در ۹۰ روز آخر همکاری می باشد.
حق سنوات به چه کسانی تعلق نمی‌گیرد؟
پرداخت حقوق سنوات شامل همه کارگران و کارمندان رسمی و غیررسمی، پاره‌وقت، تمام‌وقت، قراردادی یا … می‌گردد. تنها دانشجویان و دانش‌آموزانی که تنها در فصلی خاص مثل تابستان به کار مشغول بوده‌اند قادر نخواهند بود درخواست حق سنوات نمایند.
زمان پرداخت حق سنوات و عیدی سنوات
معمولا کارفرما ترجیح می دهد حقوق بازنشستگی کارمند را پس از پایان قرارداد کار یا همکاری پرداخت کند. البته دلیل این قطع همکاری مهم نیست: بازنشستگی، ازکارافتادگی کلی، استعفا یا اخراج کارگر. در همه موارد حتی اگر کارگر فوت کند، کارفرما باید حق سنوات او را بپردازد.
عیدی سنوات | آیا حق سنوات مشمول مالیات می شود؟
قانون وزارت کار می گوید که مالیات در قسمت کسورات حقوق محاسبه می شود. به عبارت دیگر، اگر کارگر پس از دریافت حقوق سالانه در پایان قرارداد، از همکاری با شرکت مذکور منصرف شده و نسبت به تسویه حساب اقدام کند، برای این پرداخت مالیاتی پرداخت نخواهد کرد. اما در صورت ادامه کار در شرکت و کارگاه پس از دریافت پاداش سالیانه یا پایان خدمت، مالیات حقوق سالانه باید از مبلغ پرداختی به وی کسر شود. این مالیات 10 درصد محاسبه می شود.
اگر کارفرما حقوق سنوات را پرداخت نکند، آیا تخلف به حساب خواهد آمد؟
بله. حق سنوات از جمله پرداختی‌های اجباری به کارگران و کارمندانمی باشد. اگر کارفرمایی پرداخت حق سنوات را پشت گوش اندازند یا عملا قراردادهای کاری را به‌گونه‌ای ببنند که کارگر و کارمند را از این حق محروم نماید، کار غیرقانونی نموده و در این صورت کارگر و کارمند طرف قرارداد قادر است تا از کارفرما به وزارت کار شکایت نماید.
بازخرید سنوات
یکی از اصلی‌ترین سوالات درباره سنوات این می باشد که آیا قادر خواهیم بود سنوات خدمت را بازخرید کنیم؟ تمام شاغلان رسمی و غیرسمی در اداره‌های دولتی و … قادر خواهند بود تا در شرایطی به‌صورت کتبی درخواست بازخرید سنوات نمایند. در بغضی اوقات با وجود که شخص هنوز به سن بازنشستگی نرسیده به‌دلایلی مانند استعفا یا ازکارافتادگی ترجیح خواهند داد تا از امکان بازخرید سنوات استفاده نمایند. چنانچه پایان همکاری و درخواست بازخرید سنوات به خاطر کاهش توانایی‌های جسمی و فکری باشد و توسط کمیسیون پزشکی سازمان بهداشت‌و‌درمان منطقه تایید شود، کارفرما باید در ازای هر سال سابقه کار، معادل دو ماه از آخرین حقوق کارگر را به او پرداخت نماید.
حق سنوات به چه کسانی تعلق نمی‌گیرد؟
در پاسخ به این سوال که حق سنوات به چه کسانی تعلق نخواهد گرفت باید بگوئیم که سنوات یا همان حق سنوات یکی از مزایای اجباری می باشد که در هر شرایطی کارفرما باید نسبت به پرداخت آن به کارگر اقدام نماید. سنوات با خاتمه کار و یا فسخ قرارداد کار به کارگر پرداخت خواهد شد و این حق حتی به افرادی که کمتر از یک سال کارکرد داشته باشند نیز به نسبت کارکرد آنها تعلق خواهد گرفت. صحبت‌هایی در این مورد وجود دارد که اگر کارگری کار خود را ترک نماید سنوات به وی تعلق نخواهد گرفت؛ در صورتی که اینگونه نیست.
بهتر است بدانید که که زمانی که در قرارداد شرطی در این مورد قید می شود و رضایت کارگر را مبنی بر عدم دریافت سنوات می‌گیرند نیز اشتباه می باشد.
البته منشا این اشتباه دستور العملی می باشد که مدتی پیش وزارت کار صادر کرد و در آن قید شده بود که کارگری اگر ترک کار نماید کارفرما ملزم به پرداخت سنوات به وی نخواهد بود. لازم به ذکر است که این دستور العمل در حال حاضر باطل شده و کارفرما ملزم به پرداخت سنوات بر اساس قانون جدید سنوات می باشد.
آیا سنوات به کمتر از یک سال تعلق می‌گیرد؟
معمولا کارکنانی که تازه کار خود را آغاز کرده اند این سوال را مطرح خواهند کرد که آیا حق سنوات به کمتر از یکسال نیز تعلق خواهد گرفت یا دست آنها از حق سنوات خالی است. همان گونهکه قبلا نیز اشاره کرده ایم در هر صورت و با هر مدت کاری، کارفرمایان موظف به پرداخت حق سنوات می باشد. بنابراین در هر صورت و با هر شرایطی کارفرما موظف به پرداخت حق سنوات می باشد.
حق سنوات بعد از تعدیل نیرو هم تعلق می‌گیرد؟
سوالی که بسیاری از کارمندان و کارگران از خود می پرسند این است که آیا در صورت اخراج به همان میزان سال از کار بهره مند خواهند شد؟ در تمامی موارد پرداخت مستمری به عهده کارفرما بوده و جزء حقوق اساسی شاغلان محسوب می شود.
عیدی سنوات | پرداخت سنوات در قانون
در ماده 24 قانون کار، مفهوم حق سنوات پایان کار به شرح زیر ذکر شده است: در صورت خاتمه هر نوع قرارداد کار، یعنی قرارداد کار معین یا موقت، کارفرما مکلف به پرداخت است. کارگری که به موجب قرارداد یک سال یا بیشتر مشغول به کار بوده است به ازای هر سال سابقه کار متوالی یا متناوب بر اساس آخرین حقوق مبلغی معادل یک ماه حقوق به عنوان اخراج به وی پرداخت می کند.
عیدی سنوات | مبلغ سنوات چطور محاسبه می‌شود؟
برای محاسبه ابتدا حقوق پایه یک فرد بر 365 (تعداد روزهای یک سال) تقسیم می شود و نتیجه در تعداد روزهای کاری ضرب می شود. حال اگر فردی در سنوات گذشته دارای سنوات ذخیره باشد، تعداد سنوات سال قبل وی نیز محاسبه و به سال های سال جاری اضافه می شود و به عنوان سنوات پایان کار فرد پرداخت می شود.
فرمول محاسبه سنوات
فرمول محاسبه سنوات کارگری: سال = تعداد روزهای کاری × (365 روز / حقوق پایه)
لازم به ذکر است فرمول محاسبه دیه پایه طی سالیان متمادی تغییری نکرده و تا زمان ابلاغ مصوبه یا قانون مصوب، فرمول کلی دیه ثابت باقی خواهد ماند. اما طبق قانون 1402 عیدی و مستمری، برای کارگرانی که در سال جاری یک سال سابقه کار دارند یا یک سال از دریافت آخرین پایه مستمری آنها گذشته است، روزانه مبلغ 7000 تومان به عنوان پایه مستمری محاسبه می شود. این رقم در مجموع نزدیک به 210 هزار تومان در ماه است.
سنوات برای کارکنان کمتر از یک سال کارکرد
کلیه کارگران و کارمندان با حداقل یک سال سابقه حرفه ای سنوات دریافت می کنند. با این حال، برخی از کارفرمایان ممکن است به اشتباه تصور کنند که کارگرانی که کمتر از یک سال سابقه کار دارند یا در طول سال استعفا داده‌اند، شامل سابقه کار نمی‌شوند. طبق فرمول سنوات، همه کارگران واجد شرایط سنوات هستند، اما مبلغ پرداختی به افرادی که یک سال کامل کار کرده اند با افرادی که در طول سال شغل خود را ترک کرده اند متفاوت است. سنوات همه کارگران باید توسط کارفرما پرداخت شود.
تعریف پایه سنوات
سنوات عموماً توسط کارفرما یا دولت در پایان سنوات کاری به کارگران و کارمندان برای کمک به بازنشستگی پرداخت می شود. با این حال، پایه سالانه برای هر روزی که کارگر در کسب و کار یا سازمان کار می کند، به صورت ماهانه محاسبه و پرداخت می شود. این مبلغ علاوه بر حقوق پایه، حق مسکن، نفقه، حق اولاد و … به کارگران پرداخت می شود. تا رضایت آنها افزایش یابد.
پایه سنوات به چه کسانی تعلق می‌گیرد؟
آنچه در مورد پایه سنوات مهم است این است که این مبلغ به کارگرانی تعلق می گیرد که بیش از یک سال در یک شرکت یا سازمان کار کرده اند. یعنی از ابتدای سال دوم پایه سنوات به کارگران تعلق می گیرد و علاوه بر حقوق ماهیانه برای آنها محاسبه می شود. با این حال، پایه سالانه می تواند به کارگران فصلی نیز اعطا شود و همزمان با حقوق آنها پرداخت شود.
پایه سنوات چه موقع پرداخت می‌شود؟
گاهی اعلام می شود که کارفرما می تواند هر ماه یا در مواردی در پایان قرارداد یا پایان سال پایه بازنشستگی را پرداخت کند. این روش اشتباه است، پایه سنواتی باید توسط کارفرما به حقوق پایه اضافه شود و هر ماه پرداخت شود، زیرا پایه سنواتی جزء حقوق پایه محسوب می شود، بنابراین باید به صورت ماهانه و منظم پرداخت شود.
عیدی سنوات و قانون پایه سنوات برای کارکنان غیر رسمی
قبل از سال 1391 این تردید وجود داشت که آیا مبنای سنوات فقط به قراردادهای رسمی تعلق می گیرد یا قراردادهای غیررسمی نیز مستحق سنوات؟ بر اساس بخشنامه ارسالی وزارت کار به کارگاه ها و کارخانجات در سال 1391، کارفرمایان نباید بین این دو گروه تفاوت قائل شوند و مبنای سنوات برای هر دو گروه کارگران تعیین شده است.
عیدی سنوات | نکاتی در مورد پایه سنوات
دانشجویانی که شغل تابستانی دارند مشمول پایه سالی نمی شوند.ممکن است در اواسط سال، مدیران و مدیران برخی از شرکت ها و سازمان ها تغییر کرده و فرد جدیدی در آن سمت قرار گیرد. سوال بسیاری از کارمندان این است: آیا این سوال بر حقوق پایه سنوات تأثیر می گذارد؟ باید گفت تغییر مدیر یا کارفرما ربطی به سنوات ندارد و کارفرمای جدید موظف به پرداخت سنوات کارگرانی است که یک سال سابقه حرفه ای در آنجا دارند.
به کارگرانی که کمتر از یک سال سابقه کار دارند نیز بر اساس عملکرد سنواتی تعیین می شود و برای محاسبه این تعداد سال باید به نمرات آن حوزه مراجعه کنند.
